یکی از اتصال دهنده های خطوط لوله کشی فلنج ها هستند. فلنج گلودار یا Weld Neck Flange یکی از رایج ترین و کاربردی ترین انواع فلنج ها است. فلنج ها به طور کلی یکی از ابزارها و تجهیزاتی هستند که برای اتصال لوله ها، شیرآلات و سایر قطعات به هم مورد استفاده قرار می گیرند. در مورد شکل فلنج ها می توان گفت که آن ها یک دیسک یا یک صفحه ی دایره ای شکل هستند که بر روی محیط آن ها تعدادی سوراخ قرار داده شده است. این سوراخ ها به فلنج ها این امکان را می دهد تا به کمک پیچ و مهره ها بتوانند به فلنج های دیگر متصل شوند. فلنج ها این امکان را به کاربران می دهد تا بتوانند به راحتی آن ها را باز و بسته کنند و بتوانند یک خط لوله را به راحتی به سایر اتصالات، شیرآلات یا یک خط لوله دیگر متصل یا جدا کنند.
در صورتی که بخواهیم فلنج ها را دسته بندی کنیم، آن ها را می توانیم بر اساس قسمت انتهایی (End) یا قسمت پیشانی (Face) تقسیم بندی کنیم. قسمت انتهایی یا End، قسمتی از فلنج است که به لوله متصل می شود و قسمت پیشانی یا Face، همان قسمتی است که به اتصالات دیگر مانند شیرآلات و … متصل می شود.
فلنج گلودار یکی از انواع دسته بندی فلنج ها بر اساس قسمت انتهایی (End) است. ممکن است گاهی آن ها را با نام فلنج گلودار جوشی نیز شنیده باشید. این نوع از فلنج ها همان طور که از نامشان می توان برداشت کرد، دارای یک قسمت مخروطی شکل در قسمت انتهایی (End) خود هستند. نام این فلنج ها نیز از همین قسمت مخروطی شکل یا گردن آن ها گرفته شده است.
وجود این گردن مخروطی باعث شده است تا این فلنج ها از نظر ظاهری با سایر فلنجها متمایز باشند و به راحتی بتوان آن ها را از فلنجهای دیگر تمیز داد. برای اینکه بتوانیم فلنجهای گلودار را به لوله ها متصل کنیم، قسمت گردن یا همان قسمت مخروطی شکل را در داخل لوله قرار می دهیم و با استفاده از جوش بات ولد (Butt Weld) آن ها را به لوله جوش میدهیم.
قسمت گردن یا گلویی باید از نظر قطر و ضخامت با لوله یکسان باشد تا در مسیر حرکت جریان سیال مانعی وجود نداشته باشد و فشار به میزان یکسان در خط لوله تقسیم شود. همچنین یکسان بودن قطر لوله و گردن فلنج، باعث می شود تا تست هایی مانند تست رادیوگرافی به سادگی انجام شوند.
یکی از مزیت های فلنج گلودار نسبت به سایر فلنجها همان قسمت گردن آن ها است. این قسمت باعث می شود تا این فلنجها در برابر بارهای فشاری، ارتعاشی و برشی مقاوم باشند. همچنین باعث می شود تا آن ها در دماهای بالا نیز بسیار مقاوم باشند. دلیل این افزایش مقاومت در برابر دما و تنش ها بسیار ساده است؛ وجود این قسمت مخروطی موجب شده است تا دیسک فلنج از سایر تنش ها و بارهایی که در هنگام جوش کاری انجام می شود، فاصله داشته باشد.
در صورتی که بخواهیم در مورد کاربردهای فلنج گلودار صحبت کنیم، لازم است تا شناختی در مورد این فلنج داشته باشیم که با مطالعه قسمت های بالا می توانید به این شناخت برسید. مهم ترین نکته ای که باید به آن توجه داشت، مقاومت بالای آن ها در برابر دما و تنش است. علاوه بر آن، این نوع فلنجها با استفاده از گسکت ها و واشرها می توانند آب بندی مناسبی ایجاد کنند که حتی باعث شده تا در برابر نفوذ هوا نیز مقاوم باشند. آب بندی مناسب و مقاومت در برابر دما و تنش موجب شده تا آن ها در بخش تهویه و سایر خطوط لوله ای که سیال عبوری از درون آن ها پرخطر یا قابل اشتعال باشد، کاربرد داشته باشند.
جنس و متریال فلنج گلودار(Weld Neck Flange)
فلنجهای گلودار از متریال ها و جنس های متفاوتی ساخته می شوند. مهم ترین نکته در انتخاب جنس فلنجهای گلودار، یکسان بودن جنس و متریالی که از آن ساخته شده اند با جنس لولهها است.
فلنجهای گلودار تولیدشده در ایران معمولاً بر اساس استاندارد ASTM ساخته می شوند. رایج ترین متریال هایی که در ساخت این فلنجها استفاده می شود کربن استیل و استنلس استیل است. همچنین ممکن است آن ها از جنس های آلیاژی ساخته شوند. معروف ترین فلنجهای گلودار عبارت اند از فلنج گلودار استنلس استیل 304، فلنج گلودار استنلس استیل 316، فلنج گلودار A105 و فلنج گلودار ST37.
با توجه به نیاز کاربر متریال های دیگری مانند تیتانیوم و آلومینیوم نیز در ساخت فلنجهای گلودار استفاده می شوند. به طور مثال زمانی که در خط لوله نیاز به استحکام بالا و وزن پایین داریم می توانیم از این دو متریال استفاده کنیم.
همچنین فلنج های گلودار به کلاس های 150، 300، 600، 900، 1500 و 2500 تقسیم می شوند. برای مطالعه بیشتر در مورد کلاس فلنج ها می توانید به توضیحات محصول فلنج ها مراجعه کنید.