فلنج ساکت جوشی (Socket Weld Flange) که به فلنج ساکت ولد نیز شناخته می شوند جزو یکی از دسته بندی های فلنج ها بر اساس قسمت End آن ها است. فلنج ها از یک طرف به لوله و از طرف دیگر به سایر تجهیزات و اتصالات مانند شیرآلات و … متصل می شوند. به آن سمت از فلنج‌ها که به لوله متصل می شوند، End می گوییم و به آن سمت از فلنج که به تجهیزات متصل می شود، Face گفته می شود. درنتیجه می توان فهمید که فلنج ساکت ولد از سمتی که به لوله متصل می شود یا همان قسمت End با سایر فلنج‌ها متفاوت است و بر اساس همین قسمت نیز دسته بندی شده است.

ممکن است بخواهید بدانید که فلنج ساکت جوشی چرا به این نام معروف شده است؟ از آنجایی که اتصال فلنج ساکت ولد به لوله به صورت سوکتی است این فلنج به نام فلنج ساکت ولد یا فلنج ساکت جوشی معروف شده است.

فلنج ساکت ولد در داخل بدنه خود دارای یک سوکت است. داشتن سوکت به این معنا است که در داخل فلنج ساکت جوشی، یک برآمدگی وجود دارد که باعث می شود تا از حرکت لوله به سمت جلو جلوگیری کند؛ به عبارت دیگر فلنج ساکت جوشی دارای یک محفظه است که لوله می تواند در درون آن قرار بگیرد.

وجود محفظه یا همان سوکت موجب می شود تا مرکز فلنج و مرکز لوله باهم در یک راستا باشند. این هم راستا بودن باعث می شود تا سیال بتواند به راحتی در محل اتصال لوله و فلنج حرکت کند.

فلنج‌های ساکت جوشی کاربرد کمتری نسبت به سایر فلنج‌ها دارند. این فلنج‌ها دارای آب بندی بهتری نسبت به فلنج اسلیپون هستند. همچنین این فلنج‌ها اغلب در سایزهای پایین (قطر حداکثر 2 اینچ) استفاده می شوند.

به منظور اتصال فلنج‌های ساکت ولد با لوله ها نیاز به جوشکاری است. زمانی که لوله در داخل فلنج قرار گرفت، از بیرون تنها یک بار جوشکاری فیلت (Fillet Weld) انجام می شود. یکی از نکاتی که در هنگام جوشکاری فیلت (Fillet Weld) باید بدانیم و باید حتماً رعایت کنیم، ایجاد یک فاصله مشخص بین لوله و قسمت برآمدگی داخل فلنج ساکت جوشی است. در ادامه به بررسی مزیت ها و معایب اتصال ساکت ولد و قیمت فلنج ساکت ولد یا همان فلنج ساکت جوشی پرداخته می شود.

 مزایا و معایب فلنج ساکت جوشی

به طور کلی باید بدانید که اتصال ساکت ولد یکی از روش های اتصال لوله و سایر اتصالات است و فلنج ساکت ولد نیز از همین روش اتصال بهره برده اند. زمانی که برای ما، جلوگیری از نشتی یا استحکام سازه اهمیت داشته باشد از اتصال ساکت ولد استفاده می کنیم (فلنج ساکت جوشی نیز دارای استحکام بالایی است). این روش اتصال نسبت به اتصال جوشی، مقاومت خستگی کمتری را دارد.

اتصال‌های ساکت طبق استاندارد ASTM ساخته و تولید می شوند. در استاندارد ASTM تمام موارد مرتبط با جنس و متریال نوشته شده است. طبق استاندارد ANSI ابعاد، فشار کاری، دما و سایر پارامترهای دیگر مشخص می شود.

همانند روش های دیگر اتصال، روش اتصال ساکت دارای مزیت ها و معایب مختص به خودش است.

به طور مختصر مزایا و معایب این روش را شرح می دهیم.

مزایا

•     در این روش اتصال نیازی به آماده کردن لوله قبل از جوشکاری نداریم.
•     برای در یک راستا قرار دادن لوله و این اتصالات نیازی به خال جوش نداریم زیرا نحوه طراحی آن ها به گونه ای است که لوله ها بعد از قرار گیری در داخل این اتصالات طراز می شوند.
•     از آنجایی که لوله ها از بیرون جوش داده می شوند، فلز مذاب به داخل لوله ریخته نمی شود.
•     آب بندی بسیار مناسبی دارند.
•     هزینه تولید اتصال های ساکت نسبت به اتصالات جوشی کمتر است.

معایب

•     به دلیل اینکه لوله ممکن است انبساط پیدا کند، باید طبق استاندارد ASME B31.1 فاصله مشخصی را بین لوله و قسمت برآمدگی رعایت کرد که به آن، فاصله انبساطی می گویند.
•     فاصله انبساطی باعث می شود تا مواد جامد در این فاصله انباشته شوند یا مواد خورنده به طور مستقیم با فلنج در تماس باشند و فلنج عمر مفید کمتری داشته باشد.

این مزایا و معایب تماماً برای فلنج ساکت جوشی نیز صادق است. علاوه بر این موارد چند مورد دیگر در مورد مقایسه فلنج های ساکت جوشی و اسلیپون وجود دارد که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.

• از موارد قابل توجه بین دو فلنج اسلیپون و فلنج ساکت جوشی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
•    فلنج‌های اسلیپون مقاومت خستگی بیشتری دارند.
•     هر دو فلنج دارای مقاومت ایستایی یکسانی هستند.
•     هزینه جوشکاری فلنج های ساکت ولد نسبت به فلنج های اسلیپون گران تر است.
•     فلنج‌هاای ساکت جوشی را برخلاف فلنج های اسلیپون نمی توان با تست های رادیوگرافی ارزیابی کرد.